| Data modyfikacji | Element | Opis | Użytkownik |
|---|---|---|---|
| 2020-07-07 13:44:31 | Rynek w Olecku | Zapis tymczasowy
Treść (PL): W połowie XIII w. na terenie ziemi oleckiej toczyły się walki między wojskami książąt ruskich i polskich, aby podporządkować sobie Jaćwingów. Od strony zachodniej wielokrotnie napadali Krzyżacy. W latach 1283-1422 tereny ziemi jaćwieskiej zostały wyludnione; pokryła je puszcza graniczna (w języku niemieckim nazywana Wildnis – pustkowie). Resztki Jaćwingów przesiedlono na Sambię.
W 1471 r. Krzyżacy założyli wieś Sobole, a w 1472 r. Kukówko. Od 1500 r. administrację nad omawianym obszarem przejęło starostwo w Stradunach. We wrześniu 1544 r. na polowaniu nad Jeziorem Oleckim Wielkim przebywał książę Albrecht Hohenzolern (Markgraf Albrecht der Ältere von Brandenburg (1490-1568)). Być może wtedy właśnie, gdy podziwiał malowniczą okolicę, zrodził się w jego umyśle plan założenia w tym miejscu miasta. Albrecht von Brandenburg-Ansbach w wieku 74 lat. Tak wyglądał w czasie spotkań z Zygmuntem Augustem. W 1545 r. komisja pruska i litewska spotkały się koło wsi Bogusze, ustalając granicę między Polską, Litwą i Prusami Książęcymi. 7 października 1559 r. książę wysłał do puszczy straduńskiej mierniczych i wysokich urzędników administracji pruskiej, aby wymierzyć i przeznaczyć pod kolonizację część puszczy w starostwie straduńskim. Na wykonanych przez nich szkicach (przechowywanych w bibliotece w Berlinie) widoczny jest zarys jeziora i miejsce, gdzie ma być miasto o nazwie Markgrafenstadt.
Zasadźcą został Adam Wojnowski, polski szlachcic z Mazowsza. Już pod koniec 1559 r. Wojnowski sprowadził z Mazowsza pierwszych osadników. Przedsięwzięcie było bardzo śmiałe. Miasto bowiem powstać miało nie jako ośrodek handlowy czy gospodarczy zagospodarowanego już obszaru, lecz w puszczy w terenie wcześniej nie zamieszkanym (określa się to jako “na surowym korzeniu”). Tekst aktu lokacyjnego dla miasta został wydany z datą 1 stycznia 1560 r. Po raz pierwszy użyto w nim nazwy miasta “Marggrabowa”. Miała ona upamiętnić margrabiowski tytuł księcia Albrechta (margrabia branderburski). Ludność polska używała zarówno nazwy Margrabowa i Olecko.
W 1558 r. pisano w dokumentach o 2 miastach "po stronie litewskiej" Raczki i Bakałarzewo. W 1570 r. prawa miejskie od Zygmunta Augusta otrzymuje Filipowo. Według historyka Hennenbergera założenie Olecka łączy się ze spotkaniem w domku myśliwskim księcia Albrechta w 1560 r. z królem polskim Zygmuntem Augustem. Okazją do spotkania miało być wspólne polowanie w puszczy. Zgodnie z innym przekazem Marggrabowę założył książę Albrecht Hohenzollern z wdzięczności za uratowanie życia podczas polowania przez pustelnika z puszczy. Według legendy tak miały przebiegać te wydarzenia:
Lokując miasto pośród lasów w 1560 r. książę miał nadzieję na ożywienie gospodarze pogranicza Prus i Litwy. Po drugiej stronie granicy lokowano w tym czasie Augustów. To miasto wzięło swą nazwę od imienia króla polskiego Zygmunta Augusta.
Plan Olecka z XVII w. Grigat Ch., Die Geschichte des Kreises Treuburg, 1938. Symbolem zamierzeń i planów stał się olecki rynek, uznawany za największy w państwie pruskim, a później niemieckim. Wymiary oleckiego rynku są szczególne. W najstarszym zachowanym źródle z 1595 r. Caspara Hennenbergera dotyczącym przeszłości Prus "Erclerung der Preussischen grössern Landtaffel" opisuje się niezwykłe rozmiary rynku oleckiego i przytacza legendę, według której ówczesny starosta straduński, Wawrzyniec von Halle, założył się z kimś zamożnym o większą sumę, że jeżeli stanie na jednym końcu rynku na czele czterystu jeźdźców, to nie będzie widoczny z jego drugiego krańca. W przywileju lokacyjnym miasta napisano, że "rynek ma mieć dwanaście morgów", czyli 6,72 ha.
Na wzgórzu stanął kościół, a obok budynek ratusza. Osadnictwo postępowało wolno, po stu latach pierzeje rynku nie zostały całkowicie zabudowane kamienicami. Nadzieje na szybki rozwój gospodarczy Olecka nie sprawdziły się. Rozwój miasta hamowały klęski żywiołowe: pożary, epidemie, zniszczenia wojenne. W 1616 r. przeniesiono starostwo ze Stradun do Olecka. Do 1654 r. kiedy ukończono budowę zamku starosta miał siedzibę w ratuszu. Wielki pożar w maju 1701 r. zniszczył większość domów w obrębie rynku od strony ulicy Jaśkowej (ulica 11-go Listopada) i w drugim rzędzie obok drogi na Kukowo (ulica Kolejowa), szpitala (ulica Nocznickiego) i ulicy Środkowej oraz wszystkie znajdujące się na nich stajnie i obory. Po katastrofalnej epidemii dżumy Olecko, 5-6 lipca 1721 r., odwiedził król pruski Fryderyk Wilhelm I. 20 maja 1776 r. od pioruna zapaliła się wieża kościelna w Margrabowej i mieszczanie oleccy z takim zapałem i w tak wielkim pośpiechu ratowali organy, że poważnie je zniszczyli. W 1796 r. trzeba już było wymienić je na nowe. W okresie kampanii napoleońskiej, 25 czerwca 1807 r., na rynek olecki wkroczyły oddziały generała Zajączka. Na początku lipca w Olecku stacjonował drugi pułk piechoty podlegający generałowi Dąbrowskiemu, który kilkakrotnie odwiedzał miasto. Wojskowi ćwiczyli musztrę na rynku, do czasu wymarszu w kierunku Grodna. W 1816 r. ze względy na zły stan techniczny zburzono budynek ratusza. W 1817 r. na jego miejscu zbudowano nowy budynek - cały remont kosztował miasto 1.877 talarów. W 1820 r. zaprzestano chowania zmarłych wokół kościoła na wzgórzu, a teren uporządkowano. Ten wielki plac pośrodku nowo założonego miasta przysparzał ówczesnym władzom samorządowym od początku sporo kłopotów. Nie lada problemem stawała się sprawa utrzymania jego czystości. Pamiętajmy, że odbywały się na nim cztery razy do roku duże jarmarki na konie i bydło oraz cotygodniowe targi. Mieszkający przy rynku mieszczanie hodowali sami także ptactwo, trzodę, konie i rogaciznę. Nietrudno wyobrazić sobie jak musiało wyglądać to centralne miejsce Margrabowej. W tej sytuacji 27 marca 1825 r. zebrali się radni miasta i postanowili, że należy "możliwie jak najszybciej, nawet od jutra" przekazać w dzierżawę oczyszczanie placu targowego z gnoju.
Jarmark na rynku około 1930 r. Treuburg. Ein Grenzkreis in Ostpreußen Red. Klaus Krech. W 1841 r. założono Towarzystwo Upiększania Miasta, które postawiło sobie za cel wydobycie naturalnych walorów krajobrazowych wzgórza kościelnego i jego otoczenia. Posadzono wiele nowych drzew i ozdobnych krzewów, wytyczono ścieżki i aleje spacerowe, ustawiono ławki dla wygody i odpoczynku mieszkańców. 13 sierpnia 1883 r. w hotelu „Königlicher Hof” (Królewski Dwór) zgromadzili się przedstawiciele miasta podlegający burmistrzowi Lorenzowi i uchwalili utworzenie ochotniczej straży pożarnej. Wkrótce nastąpiło przekazanie pozostającego we własności miasta sprzętu gaśniczego. Możliwe, że w tym czasu wybudowano budynek remizy strażackiej w pobliżu szkoły średniej dla dziewcząt. Ćwiczenia strażaków odbywały się na rynku.
Rynek był od początku istnienia miasta widownią najważniejszych wydarzeń w życiu Olecka. W październiku 1845 r. w Olecku gościł król Fryderyk Wilhelm IV. Rynek olecki wyglądał okazale, gdyż wcześniej usunięto rozpadający się mur ogrodzenia cmentarnego na wzgórzu kościelnym, które uporządkowano i uformowano w kształcie opadających terasów.
Wjazd króla Fryderyk Wilhelm IV na rynek w Olecku. Na obrazie po prawej stronie pani Zimmermann. Treuburg. W scenerii czerwcowego dnia król urzeczony był pięknem oleckiego krajobrazu, roztaczającego się ze wzgórza. "Jakiż tu piękny widok" - powiedział po polsku. Był on bowiem ostatnim spośród Hohenzollernów, władców pruskich, znającym język polski. Król został gościnnie przyjęty przez Elisabeth Zimmermann, właścicielkę hotelu „Königlicher Hof”, która poczęstowała go przysmakami z siei, złowionymi w okolicznych jeziorach. Król był zachwycony tymi smakołykami i pani Zimmermann uznała, że pewnie nie pogardziłby nimi także w Berlinie. W związku z tym wielokrotnie przesyłała mu wędzone mazurskie specjały, aż doczekała się królewskiego listu z podziękowaniem, który wystawiony został dla potomnych w witrynie hotelu. W latach 1842-1858 częściowo wybrukowano rynek. Mimo wielu korzystnych zmian, jakie zaszły w jego wyglądzie, nie przestał on aż do lat pięćdziesiątych XX w. pełnić funkcji wielkiego placu targowego. Estetyczny wygląd wzgórza kościelnego otoczonego zielenią przetrwał do dzisiejszych czasów.
W 14 sierpnia 1884 r. na wzgórzu kościelnym odsłonięto pomnik ku czci żołnierzy pruskich poległych w wojnie z Austrią i Francją. Na pomniku była inskrypcja (w jęz. niemieckim): "Dla upamiętnienia żołnierzy z powiatu oleckiego poległych w sławnych wyprawach wojennych 1866 i 1871 r.". W latach 1900-1901 gruntownej renowacji poddano kościół ewangelicki położony na wzgórzu.
14 sierpnia 1914 r. na teren Prus Wschodnich wkroczyły wojska rosyjskie I Armii generała Rennenkampfa, składające się z 1 dywizji kawalerii generała Gurko.
Żołnierze niemieccy na rynku w Olecku. O godz. 13:00 spieszone oddziały otworzyły ogień i rozpoczęły atak na północny skraj miasta. Atak w szyku pieszym trwał na przestrzeni 1,5 kilometra. Olecka broniły niemieccy żołnierze z Rezerwowego 5 Pułku Dragonów. Wkrótce Rosjanie ponoszą klęskę pod Tannnebergiem. 11 września 1914 r. Olecko zajmuje 3 rezerwowa dywizja piechoty (3. Reserve-Division) generała majora von Morgena. 6 listopada 1914 r. wojska rosyjskie znowu zajmują Olecko. W mieście panował nieład. W ciągu kilku miesięcy nikt nie sprzątał ulic ani wywoził nieczystości. Wszędzie pełno było rozbitego szkła. Rosjanie zatrzymywali mężczyzn i kobiety. Zatrzymywali ich pod pretekstem przesłuchania, skąd niewielu wróciło do domu. Kościół na rynku pozostał nienaruszony, gdyż Rosjanie traktowali go jako miejsce kultu. W południe, 12 lutego 1915 r., po przeszło trzech miesiącach okupacji wojska rosyjskie rozpoczynają wycofywanie się z Olecka. Rosjanie niszczą most na Ledze, koło młyna w Olecku. 6 marca 1915 r. do Olecka zostaje przeniesiona Kwatera Główna X Armii. Dowódcą był Generalfeldmarschall Hermann von Eichhorn. Podczas plebiscytu w lipcu 1920 r. na rynku organizowano manifestacje i pochody mieszkańców. Plebiscyt zakończył się sukcesem Niemców. Z 28.627 oddanych w powiecie głosów jedynie 2 oddano za Polską. Z tej okazji na rynku, przed ratuszem, ustawiono pamiątkowy głaz a nazwę miasta zmieniono w 1928 r. na Treuburg (Wierny Gród). W latach trzydziestych rynkowi nadano nazwę Adolf Hitler Platz.
Rynek olecki w 1930 r. 21 stycznia 1945 r. z miasta wycofały się oddziały Volkssturmu. Uznano, że słabo uzbrojony oddział nie ma żadnych szans powstrzymania nacierających żołnierzy sowieckich. Żołnierze Armii Czerwonej do miasta wkroczyli 23 stycznia 1945 r. Podobnie jak w innych miastach byłych Prus Wschodnich Rosjanie dokonali wielu zniszczeń. Jak wspominał pierwszy burmistrz Olecka:
3 czerwca 1945 r. o godzinie 10:00 w słoneczną niedzielę radziecki komendant w uroczysty sposób przekazał Polakom władzę nad miastem i powiatem. Dnia 1 listopada 1947 r. starosta olecki Romuald Stankiewicz odsłonił uroczyście przy dźwiękach orkiestry na zadrzewionym pagórku w środku rynku, który nazwano Placem Wolności, pomnik Wyzwolenia Olecka: obelisk z orłem polskim na wierzchu i tablicą z napisem: “Ku wiecznej pamięci wyzwolenia Olecka z niewoli germańskiej 21 stycznia 1945 r. Obywatele miasta i powiatu”. Pomnik zbudowano na cokole i kolumnie niemieckiego pomnika z XIX w. Pomnik wykonał artysta Konstanty Pieńczykowski według projektu burmistrza Lubierzyńskiego. Rynek olecki (stan z 1957 r.). W 1954 r. rozebrano mury i wieżę spalonego kościoła ewangelickiego. W 1959 r. w zachodniej części rynku utworzono park, wytyczono alejki. Druga część rynku została utwardzona płytami betonowymi i przeznaczona pod tzw. Plac Defilad. Większość prac wykonywano "w czynie społecznym". Pisano, że rynek: "miał się zmienić w efektowne skupisko kwiatów i zieleni”. W dniach 14-15 sierpnia 1960 r. na rynku odbyły sie uroczystości 400-lecia założenia miasta. W okolicznościowej broszurze wydanej z tej okazji przyznano, że w mieście usunięto „prawie wszystkie gruzy”. W 1960 r. rozpoczęto przygotowania do budowy Powiatowego Domu Kultury. Ukończenie budowy mało precyzyjnie określano „na lata sześćdziesiąte”. Uroczystej inauguracji działalności Domu Kultury dokonano w czerwcu 1969 r. Do nowego obiektu przeniesiono kino „Mazur”. Około 1962 r. uporządkowano ruiny po zniszczonym kościele ewangelickim i stworzyć tam park z placem zabaw dla dzieci z przedszkola, które mieściło się w budynku dawnego ratusza. W 1967 r. posadzono na rynku nowe drzewa. Przebudowano fontannę miejską i urządzono wokół niej kwietnik otoczony ławkami. 19 maja 1974 r. Kazimierz Korąkiewicz zaprojektował i wykonał tablicę pamiątkowa z okazji 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Tablicę umieszczono na pomniku "Rzemiosło swemu miastu". Pomnik ustawiono w północnej części rynku, a w 2000 r. przeniesiono w nowe miejsce.
24 września 1981 r. przystąpiono do budowy nowego kościoła na rynku pw. NMP Królowej Polski. 2 października 1984 r. wmurowano kamień węgielny. Konsekracji dokonał ordynariusz warmiński ks. bp Edmund Piszcz 8 września 1990 r. 17 czerwca 2000 r. na miejscu Pomnika Wyzwolenia postawiono Pomnik Wdzięczności autorstwa rzeźbiarzy Elżbiety Pietras i Alojzego Nawrata. Przy demontażu starego pomnika odkuto tablicę pamiątkową oraz orła i przekazano do izby pamięci przy szkole rolniczej. Robotnicy odzyskali wmurowaną niegdyś w postument metalową skrzynkę – dokument czasu. Na kamieniu umieszono napis: „W hołdzie wszystkim, dzięki którym żyjemy w pokoju i wolnej Ojczyźnie oraz tym, którzy szczególnie zasłużyli się naszemu miastu od jego początku w 1560 r. - wdzięczni mieszkańcy Olecka, w 2000 r.”. Z inicjatywy Kreisgemeinschaft Treuburg obok została umieszczona tablica w języku niemieckim. Starą kolumnę wykorzystano do odtworzenia pomnika ku czci żołnierzy pruskich, który ustawiony został na odnowionym cmentarzu ewangelickim. Uroczystego odsłonięcia dokonano 25 września 2003 r.
W 2002 r. przeprowadzono remont kapitalny siedziby Urzędu Miejskiego.
Tuż obok kościoła z inicjatywy burmistrza Wacława Olszewskiego, Rady Miejskiej przy poparciu ks. proboszcza i ofiarności wiernych stanął w 2007 r. pomnik papieża Jana Pawła II autorstwa Anny Drozd-Tutaj. 16 października 2007 r. pomnik poświęcił bp Jerzy Mazur - biskup diecezji ełckiej.
25 maja 2009 r. na zaproszenie Burmistrza Olecka Wacława Olszewskiego na rynku gościł Prezydent RP Lech Kaczyński. W latach 2009-2010 przeprowadzono gruntowny remont ratusza na rynku, wymieniając podłogi, instalacje oraz remontując dach i elewację zewnętrzną. Z okazji 450 lecia założenia miasta 23-25 lipca 2010 r. część rynku została odnowiona. Wykonano nową kamienną nawierzchnię, oświetlenie, kanalizację deszczową, toalety oraz fontannę. Oficjalnego otwarcia obchodów dokonał 23 lipca 2010 r. Prezydent elekt Bronisław Komorowski.
Od 20 lipca 2018 r. we wschodniej części rynku znajduje się pomnik z brązu – „Ławeczka Janusza Panasewicza”. Ławeczka Janusza Panasewicza to nie tylko forma uhonorowania artysty i olecczanina, ale również ciekawa atrakcja na mapie turystycznej miasta. Każdy mieszkaniec i turysta może dosiąść się” do odlanego z brązu wizerunku artysty, wokalisty rockowego, członka zespołu "Lady Pank", autora tekstów, olecczanina. Twórcą projektu ławeczki był artysta rzeźbiarz Michał Selerowski.
Janusz Panasewicz na ławeczce 20 lipca 2018 r. 27 kwietnia 2018 r. Rada Miejska w Olecku dnia podjęła uchwałę w sprawie wzniesienia pomnika Niepodleglości. Prace przy wykopie i zagospodarowaniu terenu rozpoczęto 20 września 2018 r.. Postument oraz prace budowlane wykonała firma z Wieliczek - "Topolski Ryszard Zakład Kamieniarsko Betoniarski". Projekt pomnika i rzeźbę popiersia Marszałka Józefa Piłsudskiego wykonał Michał Selerowski a odlew wykonała firma „Brązart” Barbary i Juliusza Kwiecińskich z Pleszewa.
Pomnik został odsłonięty 11 listopada 2018 roku w czasie obchodów narodowego święta oraz 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. W kwietniu 2015 r. na zlecenie Urzędu Miejskiego w Olecku geodeta wykonał nowe pomiary rynku. Skrajne punkty określono w miejscach gdzie znajdują się rogi ulic wychodzących z rynku. Rozmiary boków rynku przedstawiały się następująco: 225 x 232 x 340 x 254 metrów. Po przeliczeniu powierzchnia wynosi: 6,4288 ha. W wielu źródłach przedwojennych pisano "największy rynek w Niemczech". A czy w Polsce i w Europie jest większy rynek miejski od naszego? Rynek w Krakowie (uważany za jeden z największych w Europie) ma wymiary kwadratu 200 x 200 metrów - 4,0 ha, rynek we Wrocławiu ma 3,8 ha, czyli są mniejsze od rynku w Olecku.
Audycja radiowa na antenie Radia Olsztyn "Olecko z największym rynkiem?" Zobacz wirtualny lot nad oleckim rynkiem Literatura: Demby R., Olecko Czasy, ludzie, zdarzenia. Wydano ze środków finansowych Starostwa Powiatowego oraz Urzędu Miejskiego w Olecku. Wydawca: Urząd Miejski w Olecku 2000. Fotografie z książki: Grenz R., Der Kreis Treuburg. Ein ostpreussische Heimatbuch, Lübeck 1971. |
Anna Turowska |
| 2020-07-07 13:19:24 | Placówki publiczne | Zapis tymczasowy
Treść (PL): I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku19-400 Olecko, ul. Kościuszki 29 Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Głuchych im. św. Filipa Smaldone w Olecku 19-400 Olecko, ul. Słowiańska 2 tel. 87 520 30 62, fax 87 520 30 63 e-mail: osw_gluchych_olecko@poczta.fm www.oswg.olecko.pl Dyrektor: Artur Sobolewski Zespół Szkół Licealnych i Zawodowych w Olecku 19-400 Olecko, ul. Gołdapska 29 tel. 87 520 22 51, fax 87 520 22 52 email: zsliz.olecko1@gmail.com www.zsliz.olecko.szkolnastrona.pl Dyrektor: Marzanna Pojawa-Grajewska Zespół Szkół Technicznych w Olecku 19-400 Olecko, Plac Zamkowy 2 tel. 87 520 22 53, fax 87 520 22 53 email: zst@zst.olecko.pl www.zst.olecko.pl Dyrektor: Andrzej Gorlo Powiatowe Centrum Wspierania Edukacji w Olecku 19-400 Olecko, ul. Zamkowa 2 • Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Olecku 19-400 Olecko, ul. Zamkowa 2 tel./ fax 87 523 93 38 e-mail: ppp@powiat.olecko.pl www.pcwe.olecko.pl Dyrektor: Elżbieta Domasik • Powiatowa Biblioteka Pedagogiczna w Olecku 19-400 Olecko, ul. Armii Krajowej 30 |
Anna Turowska |
| 2020-07-07 13:18:13 | Placówki publiczne | Zapis tymczasowy
Treść (PL): I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku19-400 Olecko, ul. Kościuszki 29 Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Głuchych im. św. Filipa Smaldone w Olecku 19-400 Olecko, ul. Słowiańska 2 tel. 87 520 30 62, fax 87 520 30 63 e-mail: osw_gluchych_olecko@poczta.fm www.oswg.olecko.pl Dyrektor: Artur Sobolewski Zespół Szkół Licealnych i Zawodowych w Olecku 19-400 Olecko, ul. Gołdapska 29 tel. 87 520 22 51, fax 87 520 22 52 email: zsliz.olecko1@gmail.com www.zsliz.olecko.szkolnastrona.pl Dyrektor: Marzanna Pojawa-Grajewska Zespół Szkół Technicznych w Olecku 19-400 Olecko, Plac Zamkowy 2 tel. 87 520 22 53, fax 87 520 22 53 email: zst@zst.olecko.pl www.zst.olecko.pl Dyrektor: Andrzej Gorlo Powiatowe Centrum Wspierania Edukacji w Olecku 19-400 Olecko, ul. Zamkowa 2 • Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Olecku 19-400 Olecko, ul. Zamkowa 2 tel./ fax 87 523 93 38 e-mail: ppp@powiat.olecko.pl www.pcwe.olecko.pl Dyrektor: Elżbieta Domasik • Powiatowa Biblioteka Pedagogiczna w Olecku 19-400 Olecko, ul. Armii Krajowej 30 |
Anna Turowska |
| 2020-07-07 13:05:38 | Warto zobaczyć | Publikacja | Anna Turowska |
| 2020-07-07 13:05:32 | Warto zobaczyć | Zapis tymczasowy Grafika zajawkowa: 0c6b8fccb94fa4572d5040af8de107938a017029.jpg Opis grafiki zajawki (PL): Szeska Góra | Anna Turowska |
| 2020-07-07 13:04:47 | Warto zobaczyć | Zapis tymczasowy
Treść (PL): Pomnik wojenny w OleckuPomnik wojenny w Olecku – kamień węgielny pod budowę pomnika ku czci żołnierzy niemieckich poległych podczas I wojny światowej położono w parku miejskim (ówczesna nazwa „Park Hindenburga”) 19 lipca 1925 r. Uroczystego odsłonięcia dokonano 11 września 1927 r. Pomnik wystawiony został z inicjatywy ówczesnego starosty Wachsmanna i był drugim pod względem wielkości w Prusach Wschodnich. Pomnik z kompleksem rekreacyjno-sportowym jest obiektem unikatowym. Monumentalna budowla w kształcie kamiennego półkolistego muru z arkadowymi otworami ma szerokość 20 i wysokość 10 m. Na całej wewnętrznej długości widniał napis: „Boże, usłysz nasze błagania i spraw, ażeby znowu powstały silne Niemcy”. Wysokie wieżyce z mieczami na płaszczyznach ścian nadają całości wygląd nawiązujący stylem do architektury gotyckich zamków krzyżackich. Pomnik przetrwał do dziś w dobrym stanie. Usunięto z niego główny napis. Podano go gruntownemu remontowi w 2004 r.
Molo ze skocznią w OleckuMolo ze skocznią w Olecku – zbudowano nad jeziorem Oleckim Wielkim około 1930 r. Jest ono częścią centrum sportowo-rekreacyjno-kulturalnego w Olecku. W jego skład wchodzą także Kamienna Półrotunda, stadion z urządzeniami sportowymi i Halą Lega. Od wielu lat molo z wysoką, białą wieżą jest symbolem miasta, które w pełni korzysta z walorów pięknego położenia nad jeziorem. Na plaży znajduje się wypożyczalnia sportowego sprzętu pływającego.
Cmentarzysko kurhanowe w Czerwonym DworzeCmentarzysko kurhanowe w Czerwonym Dworze – archeolodzy Uniwersytetu Warszawskiego prowadzą na terenie Nadleśnictwa Czerwony Dwór badania cmentarzyska kurhanowego z okresu późnorzymskiego związanego z plemieniem Sudowów. Zarejestrowano na nim 51 kamiennych kurhanów rozrzuconych na obszarze około 150 x 50 m. Większość kurhanów miała podobną konstrukcję – zbudowane z kamieni kopce o średnicy od 3,6 do 11 m i wysokości od 45 do 60 cm. Z zewnątrz ograniczone były wieńcem dookolnym zbudowanym z dużych otoczaków, a sam kopiec tworzyły 2-4 warstwy bezładnie rzuconych mniejszych kamieni. Kurhany pogrupowane są w skupiska – południowo-wschodnie i północno-zachodnie.
Grodzisko w GryzachGrodzisko w Gryzach – wzniesienie o wysokości 167 m – znajduje się na wąskim przesmyku między jeziorami Dybowskim a Długim. Według Guisego, który na początku XIX w. inwentaryzował ślady dawnych umocnień obronnych, był to „gród w lesie między Jurkami a Rogojnami, dwie mile na zachód od Olecka”. Obecnie wzniesienie porośnięte jest lasem, a jego kształt jest wyraźnie zaznaczony w terenie.
Puszcza BoreckaPuszcza Borecka – kompleks leśny o powierzchni około 20 tys. ha. Gatunkiem charakterystycznym jest tu świerk, dąb, brzoza, olsza, lipa, grab, klon, wiąz, jesion oraz sztucznie wprowadzony buk i modrzew. Puszcza posiada duże walory krajobrazowe, a rzeźba terenu jest mocno zróżnicowana. Na południowo-wschodnim skraju Puszczy znajduje się zespół jezior, z których największym jest jezioro Łaźno. Cennymi zbiorowiskami Puszczy są również śródleśne łąki. Puszcza Borecka to ostoja fauny leśnej na czele z wilkiem, rysiem i żubrem oraz ostoja ptasia o randze europejskiej. Występuje tu co najmniej 25 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej i 9 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. W Puszczy spotkać można: dzięcioła białogrzbietego, średniego, trójpalczastego, zielonosiwego, bociana czarnego, muchołówkę białoszyję, orlika krzykliwego, rybołowa, żurawia. Występuje też bielik, kania czarna, jarząbek i zimorodek. Puszcza Borecka kryje liczne ślady przeszłości – cmentarzyska i grodziska Jaćwingów, cmentarzyki wiejskie, gdzie spoczywają prochy ludności autochtonicznej, śródleśne groby rodzin leśników oraz wiele śladów II wojny światowej.
Ścieżka edukacyjna Nadleśnictwa Olecko w SzeszkachŚcieżka edukacyjna Nadleśnictwa Olecko w Szeszkach ukazuje zwiedzającym las z zachodzącymi w nim przemianami wynikającymi ze zmienności pór roku i działań gospodarczych. Zwiedzający ścieżkę mogą obserwować cykl, któremu podlegają drzewa od etapu wysiania nasion do momentu, gdy w pełni dojrzałe mogą być wycięte i przeznaczone do przerobu. Na ścieżce można poznać również bogactwo świata roślinnego i zwierzęcego. Trasa ścieżki rozpoczyna się obok kompleksu szkółek leśnych i prowadzi przez zróżnicowane zbiorowiska roślinne. Kończy się obok wiaty, gdzie można odpocząć przy kominku. Ścieżka dostępna jest przez cały rok. Jednak zwiedzanie jej w okresie wiosennej lub jesiennej „eksplozji barw natury” niesie ze sobą najwspanialsze doznania estetyczne. Grupy zorganizowane mogą, po uprzednim uzgodnieniu, liczyć na przewodnika w osobie pracownika Nadleśnictwa Olecko.
Rezerwaty przyrodyRezerwaty przyrody MazuryMazury obejmujący wielogatunkowe lasy porastające wzniesienie między jeziorami Szwałk Wielki, Pilwąg, Łaźno, trzy wysepki na jeziorze Pilwąg, pas lasu przylegający od północy do jeziora Pilwąg i wschodnią część tego jeziora. W obrębie rezerwatu występują grądy odmiany mazurskiej z dorodnym drzewostanem. Tworzą go lipa drobnolistna, klon zwyczajny, dąb szypułkowy, wiąz górski, grab zwyczajny i świerk pospolity. W podszycie można spotkać trzmielinę zwyczajną, wiciokrzew suchodrzew i wawrzynka wilczełyko. Na północ od jeziora Pilwąg występują żyzne grądy z jesionami. Na wyniesieniach między jeziorami Szwałk Wielki i Łaźno występuje grąd typowy, grąd trzcinnikowy, a na terenach niżej położonych olsy.
Lipowy JarLipowy Jar w centralnej części Puszczy Boreckiej. Utworzono go w celu zachowania wielogatunkowego lasu liściastego. W drzewostanie można zobaczyć grab, lipę drobnolistną, dąb szypułkowy z domieszką klonu zwyczajnego, wiąz górski, brzozę brodawkowatą i świerk pospolity. Charakterystyczne gatunki w runie leśnym to dzwonek jednostronny, paprotnica krucha, skrzyp zimowy, zachyłka oszczepowata, fiołek przedziwny, niezapominajka leśna i merzyk. W podszycie można spotkać porzeczkę alpejską.
Cisowy JarCisowy Jar powołany w celu zachowania fragmentu lasu liściastego naturalnego pochodzenia. Na północno-wschodnim krańcu rezerwatu występuje najbogatsze skupisko cisa w tej części kraju. Cisowy Jar to największy i najdłuższy wąwóz na terenie Wzgórz Szeskich, o długości 900 m i głębokości do 100 m. Zbocza wąwozu są bardzo strome.
Wyspa LipowaWyspa Lipowa na jeziorze Szwałk Wielki położona we wschodniej części Puszczy Boreckiej. Utworzono go w celu ochrony naturalnego lasu lipowego. W runie występują miesięcznica trwała, złoć mała, kokorycz pusta. Rezerwat stanowi doskonałe miejsce lęgowe dla ptactwa wodnego, szczególnie kaczek.
BorkiBorki chroni cenny drzewostan Puszczy Boreckiej i jej środowisko przyrodnicze. Na szczególną uwagę zasługują stanowiska paproci, storczyków, podkolana zielonawego, jeżogłówki najmniejszej, gnieźnika leśnego, skalnicy torfowej, czosnku niedźwiedziego. Niezwykle bogaty jest też świat zwierząt. Spotkać można żubry, łosie, wilki, dziki, sarny.
W obrębie powiatu oleckiego ustanowiono obszary chronionego krajobrazu:
|
Anna Turowska |
Rejestr zmian
.jpg)
.jpg)
_1.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
