Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet. Stanowi około 20 % wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe u Polek.
Czynniki podwyższające ryzyko zachorowania na raka piersi to między innymi:
- wiek 50-69,
- rodzinne występowanie raka piersi,
- pierwsza miesiączka we wczesnym wieku – przed 12 rokiem życia,
- menopauza w późnym wieku – po 55 roku życia,
- późny pierwszy poród – po 35 roku życia,
- długotrwała hormonalna terapia zastępcza,
- bezdzietność,
- poprzednie leczenie z powodu raka piersi,
- mutacja genów BRCA-1 i BRCA-2.
Samobadanie piersi jest podstawowym elementem w procesie wczesnego wykrywania raka piersi. Samodzielne badanie piersi należy wykonywać systematycznie, raz w miesiącu. Podczas badania kobieta powinna zwracać uwagę na występujące na piersiach:
- obrzęki węzłów chłonnych pod pachą,
- guzki i zgrubienia wyczuwalne na piersi, wokół sutka i pod pachą,
- wycieki z brodawki,
- brodawki i pieprzyki, przebarwienia – czy się nie powiększają, nie zmieniają koloru,
- otoczkę wokół brodawki – może zmienić swój dotychczasowy regularny kształt,
- zmianę kształtu lub wielkości piersi.
USG piersi to całkowicie bezbolesne badanie za pomocą ultradźwięków. Nie trzeba się do niego specjalnie przygotowywać. Badanie jest nieszkodliwe dla zdrowia. Powinno być poprzedzone wywiadem lekarskim. USG skutecznie wykrywa łagodne oraz rakowe zmiany w piersi. Zalecane jest kobietom między 20 a 40 rokiem życia, jak również pacjentkom powyżej 40 roku życia. Jest to metoda nieinwazyjna i całkowicie bezpieczna.
Mammografia jest rentgenowskim badaniem piersi i obecnie najlepszym sposobem wykrywania raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju. W czasie badania wykonuje się 2 zdjęcia każdej piersi. Ucisk piersi stosowany w czasie badania nie uszkadza piersi. Jest konieczny w celu uzyskania zdjęć wysokiej jakości i pozwala na obniżenie dawki promieniowania rentgenowskiego. Kobiety regularnie wykonujące mammografię w przypadku wykrycia raka mają szansę na pełne wyleczenie.
Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi
Kobiety w wieku 50-69 lat, które w ciągu ostatnich 2 lat nie miały wykonanego badania mammograficznego w ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi, mogą je wykonać:
- np. na terenie województwa warmińsko-mazurskiego w Ełku i Olsztynie,
- mammobusach, które są kilkakrotnie ustawiane w ciągu roku na terenie naszego powiatu oleckiego.
Idąc na badanie mammograficzne należy zabrać:
- dowód osobisty,
- zdjęcia z poprzednich badań mammograficznych, jeżeli pacjentka już wykonywała to badanie.